Öfke Yönetimi

Öfke doyurulmamış isteklere, istenmeyen sonuçlara ve karşılanmayan beklentilere verilen duygusal tepkidir. Aslında öfke tamamen normal ve sağlıklı bir duygudur. Duygusal bir tepki olan öfke uyarıcı bir işarettir ve kişiyi tehditlere karşı uyarır ve kendisini korumasına olanak sağlar, yeni öğrenimler için motivasyon oluşturur. Öfke sınırlandırılabildiği müddetçe sağlıklı ve faydalıdır, kontrol edilemediğinde ise kişinin kendisi ve çevresi için kuvvetli zararlar oluşturabilir. Öfkenin sağlıklı ve faydalı olabilmesi için inkâr edilmemesi, bastırılmaması ve kabul edilerek kontrollü bir biçimde ifade edilebilmesi gerekir.

Öfke herkesin deneyimlediği temel ikincil bir duygudur. Temelinde farkında olmadığımız önemsenmemek, yetersiz olmak, istenmemek gibi başka bir birincil duygu vardır.

Biri ya da birilerinin sözleri ve davranışlarından kendinizi saldırı altında mı hissetmiştiniz? Ya da biri ya da birileri saygısızlık mı yapmıştı ya da size haksızlık mı etmişti? Ya da yapmamanız gereken bir hatanız başkaları tarafından görülmüştü?

Başkalarının davranışlarını okurken düşmanca, aşağılayıcı, kötü ya da saygısızca bir yaklaşım hissettiğinizde ve bunu bilerek yaptıklarını düşündüğünüzde, öfkenizin yükseldiğini gözlemleyebiliyor musunuz?

Sizce neden bu durumları şahsi alıyorsunuzdur, kırılıyor ve ciddiye alınmadığınızı, önemsenmediğinizi düşünüyorsunuzdur?

• Eleştirildiğinizde
• Birisi önünüze geçtiğinde
• Mağazada sizinle ilgilenilmediğinde
• Bekletildiğinizde
• Partneriniz hobisiyle sizinle geçirdiği zamandan daha çok zaman geçirdiğinde
• Zayıf ya da eksik taraflarınız şaka yollu dile getirildiğinde

Bu ve benzeri durumlarda hızla ivmelendiğinizi deneyimlediyseniz defalarca, bu ve benzeri durumlar sizde aslında nereye dokunup hangi duyguyu tetikliyor, ona bakmalısınız. Öfkeyle baş etmenin en doğru ve sağlıklı yöntemi tanımları değiştirmektir.

Dr.phil. R. Meltem KAVCAR SIRMALI