Duygudurum Bozukluğu

Duygudurum Bozuklukları, duygularınızı, aile ve arkadaşlarınızla ilişkinizi, işinizi ve yaşama bakışınızı dramatik bir biçimde değiştiren psikolojik bir sıkıntıdır. Kişi uzun süreli aşırı mutluluk, aşırı üzüntü veya her ikisini de döngüsel şekilde yaşar. Duygudurum bozuklukları davranışlarınızda değişikliklere yol açabilir,  iş veya okul gibi rutin durumlarla başa çıkma yetinizi etkileyebilir. Profesyonel destek alınmazsa evliliği, arkadaşlıkları, mesleki kariyeri ciddi bir biçimde etkileyebilir.

En yaygın duygudurum bozukluklarından ikisi depresyon ve bipolar bozukluktur.

Depresyon çok sık görülen bir psikolojik sıkıntıdır. Üzüntü, keder, travmatik yaşan olayları, iş kaybı, eş kaybı veya ciddi bir sağlık problemi gibi çeşitli faktörlerin sonucu her sağlıklı zihnin vereceği son derece sağlıklı bir tepkidir. Ancak depresyon mutlak ciddiye alınmalı ve tedavi edilmelidir. Bazen de tüm stresli durumlar yoluna girmiş olmasına rağmen ya da ortada elle tutulur hiçbir neden olmadan depresyon kendisini gösterebilir.

Birkaç farklı depresyon türü vardır. Belirtiler bozukluğun şekline bağlı olarak değişebilir.

• Postpartum depresyon (peripartum depresyon) – Hamilelik sırasında veya doğumdan sonra ortaya çıkar.
• Kalıcı depresif bozukluk (distimi) – En az iki yıl sürebilen kronik bir depresyon şeklidir. Semptomlar bu süre zarfında bazen şiddetini azaltabilir.
• Mevsimsel duygudurum bozukluğu – Yılın belirli mevsimlerinde ortaya çıkan başka bir depresyon türüdür. Genellikle sonbaharın sonlarında veya kış başlarında başlar ve ilkbahar veya yaza kadar sürer. Daha az yaygın olarak, mevsimsel duygudurum bozukluğu epizotları ilkbaharın sonlarında veya yaz aylarında da başlayabilir. Kış mevsimsel duygudurum bozukluğu belirtileri majör depresyona benzeyebilir. İlkbahar ve yaz aylarında iyileşme veya azalma eğilimindedirler.

Bipolar bozukluk (manik-depresif bozukluk, iki uçlu mizaç bozukluğu), depresyon ile mani arasında gidip gelen duygudurum değişimleriyle tanımlanır. İki uçlu duygudurum bozukluğunun depresif epizodunda kişi kendisini mutsuz, umutsuz, enerjisiz hissettiğinde, semptomlar klinik depresyonu çağrıştırabilir. Depresif pol nedensiz olarak manik pole dönüşür. Manik epizotta kişi kendini coşkulu hisseder. Daha az uyku ve gıdaya ihtiyaç duyar. Cinsel aktivitesi artar. Riskli işlere girebilir, genel aktivite seviyesi artar. Çok daha kolay sinirlenir ve saldırganlaşabilir riskleri planlamadan.

Depresyonu da duygudurum değişimlerini de ciddiye alın. Farkına varır varmaz bir uzmana başvurun. Bu sıkıntıyı nasıl aşacağınızı ya da beraber yaşayacağınızı öğrenin. Gelin beraber yürüyelim bu yolu.

Dr.phil. R. Meltem KAVCAR SIRMALI