Boşanma, siz değil de eşiniz istiyorsa, yaşadığınız en stresli, duyguların inişli çıkışlı olduğu travmatik bir süreçtir. Zaten zordur ayrılık, hele de bu ayrılık bir evliliğin sonu ise. Herkes elbette ki birbirinden farklıdır ve farklı duygular yaşar. Ancak kim olursanız olun ve boşanmayı hangi taraf istemiş olursa olsun, her iki tarafın da hayatı kökten değişir hele de boşanmayı isteyen siz değilseniz. Herkes evlenirken ömür boyu sürecek bir birliktelik hayali kurar. Sevginin her zorluğu aşmaya yeteceğini düşünür her evlenen çift yolun başında. Ama sevginin bir ilişkiyi, evliliği sürdürmek için yetmediğini görmek hayal kırıklığı yaratır.
İlk etap yas sürecidir malum. Uzun süren bir ilişkinin sonlanmasının getirdiği yas, ayrılmanın, hayatın bir döneminin bitmesinin kaçınılmaz duygu refakatlerini yaşamakla kalmayıp geçmişe ait olumsuz yaşanmışlıkların ve duyguların sakinleştirilmeye, yumuşatılmaya çalışıldığı bir dönemdir. Ancak bu süreç doğru işlendikten bir zaman sonra geleceğe bakabilirsiniz.
Bazıları için bu yas süreci daha kısa bazıları için daha uzun sürer. Ama yas sürecinin yaşanmadığı bir ayrılık olmaz. Bu yas sürecinden kaçınmak için kendinizi işe, gezmeye, yemeğe, içmeye vurabilir ya da yüzünüze yalancı bir gülümseme oturtabilirsiniz, ama tüm bunlar yas sürecini yaşamadan geçmenizi sağlamaz, sadece ertelemiş olursunuz etabı, o kadar. Uzun vadede duygudurum sağlığınızı korumak için şimdi ya da boşandıktan sonra ama mutlak yas sürecinizi sağlıklı yaşamanız ve tamamlamanız gerektiğini bilin.
Her değişim, dönüşüm sancılıdır. Elinizden kayıp giden sadece aşk değildir. Aşk gider yerini birçok başka duyguya bırakır, acı, yalnızlık, kaygı, üzüntü, öfke ve tabii ki suçluluk. Bir süre kendi dünyanıza çekilmek isteyebilirsiniz, bu çok normal, kendinize sert davranmayın. Duygularınızı isimlendirin. Kabul edin onları. Bastırmayın, reddetmeyin ki iyileşme süreciniz başlasın. Bu süreci sonsuza değin sürdürmeyin. Kendinize elbette ki zaman tanıyın. Sonrasında eski halinize dönmeye yönelik adımları yavaş yavaş atmaya başlayın. Mesela eşofmanlarınızı çıkartın, çekin kotunuzu, çıkın dışarı. Sizi ağlatan müzikleri dinlemeyi bırakın balkona çıkın, kuş seslerini dinleyin derin nefesler alıp. Ya da cipsi kolayı bırakın mükellef bir kahvaltı hazırlayın kendinize, keyifle kahvaltı edin. Her ne yaparsanız yapın, yavaş yavaş iyileşmeye başladığınız için kendinizle gurur duyun.
Çevrenizde güvenebileceğiniz insanlar olsun, çevrenizden destek alın. Aile ve arkadaşlar ayrılık ve boşanma konusunda uzmanlaşmış mükemmel bir seçimlerdir, hele de içlerinde boşanmayı deneyimlemiş ve sizin sürecinizi daha önce yaşamış olanlar varsa. Sizi samimiyetle dinleyenlerin olması her dönem olduğu gibi bu dönem de büyük bir şanstır. Aile ve dostların verdiği desteğin yeri çok başkadır. Ama bu değişim sürecinde profesyonel destek almak çok iyi bir fikir olacaktır. Boşanma öncesi böyle bir destek almadıysanız, boşanma sonrası böyle bir desteğe sıra gelmiş demektir. Süreci kendi başınıza aşmaya çalışmak ve tökezlemelerinizin sizi yanlış yerlere yönlendirmemesi için alacağınız profesyonel destek süreci doğru yönetmenizi ve yeni hayatınızı kendiniz için sağlıklı, iyi, keyifli oluşturmanızı sağlayacaktır.
Fiziksel ve zihinsel sağlığınıza odaklanın. Daha sağlıklı beslenin, açık havada hareket edin. Süreç sizi beklediğinizden daha çok zorluyorsa, profesyonel destek almayı düşünün. Bedeninizi ve ruhunuzu besleyin. İyi bakın onlara. Süreçte hem bedeniniz hem ruhunuz yoruldu malum. Alacağınız profesyonel destek ile takılıp kalmamayı, hayatınıza devam etmeyi seçersiniz. Yas sürecinin en zor kısmını geçip iyileşme sürecinizi başlatmak için almanız gereken kararlarda kendinize geçmişle hesaplaşmanızın bittiğini ve geleceğinizi inşa etmeye başlamaya hazır olduğunuzu yüksek sesle söyleyin. Bu kararınızı dostlarınızla da paylaşın ki size ihtiyaç duyduğunuzda destek versinler.
İyileşme sürecinizde boşandıktan sonra kendinize iyi bakmak için neler yapabileceğinizi planlayıp enerjik bir biçimde harekete geçirmelisiniz. Boşandığınız için pişmanlığınız bir süre devam edebilir. Ama bilin ki hayat size heyecan verici yeni olasılıklar sunmaya başlamıştır bile.
Yeni bir rutin oluşturun. Kendinize iyi hissetmenizi sağlayacak yeni aktiviteler keşfedip hayatınızın yeni rutinine ekleyin. Nasılsa artık proaktif olarak hayatınızı şekillendirmek sizin elinizde.
Kendinize yeni bir sosyal çevre oluşturun. Birçok evli çift geçen zaman içinde ortak bir sosyal çevre oluştururlar. Boşanma sonrası bu sosyal çevre hemen değilse bile bir süre sonra dağılır. O eski renkli sosyal hayatınız bir anda alt üst oluverir. Şimdi yeni bir sosyal çevre oluşturma zamanı gelmiş demektir. Yeni insanlarla tanışın, ister spor salonunda, ister yeni bir hobi ile ilgilenirken, isterseniz de açık hava aktivitelerinde.
Evlilik ve boşanma sürecinin tümünden neler öğrendiğinizi düşünün. Şu bir gerçek ki, yaşamımızda sadece iyi yaşanmışlıklardan değil, kötü yaşanmışlıklardan da çok şey öğreniyoruz, büyüyoruz. Her ne kadar boşanmanız bir sürü duygusal çalkantıya neden olsa da yaşadığınız zorlukların, olumsuzluklarına boşuna olmadığını bilin. Boşanma sürecinizde elbette ki yaşadıklarınızın size nasıl bir fayda getireceğini düşünecek durumda değildiniz, ama şimdi sürecin kazanımları ile ilgilenebilirsiniz. Kriz süreçlerinde nasıl davrandığınızı ve öyle ya da böyle kriz süreçlerinin de geçtiğini gördünüz. Evliliğinize dönüp bakın, neleri yanlış yaptığınızı, seçimlerinizin nerelerde sıkıntılı olduğunu görün. Tüm bunlar hayatınızın bundan sonraki kısmında sağlıklı ve doğru seçimler yapmanız ve sizi sağlıklı ve mutlu kılacak ilişkiler kurmanız için mihenk taşları olacaktır.
Yüzünüzü geleceğe dönün. İyileşmek ve hayata devam etmek için ileriye bakın. Boşanma sürecinin başlarında yaşadıklarınızdan bahsetmek duygularınızı dile getirmek isterseniz. Bu konuşmalar size iyi gelir. Catharsis (Arınma, hayal kırıklıklarını, sağlığınızı etkileyen olumsuz duyguları ve ilerlemenizi engelleyen çatışmaları ortadan kaldırmada kullanılan terapötik bir yoldur. Olumsuz duyguların “boşaltıldığı, arınılan” bir yöntem olarak açıklanabilir.) oluşturur. Yas sürecinde iyileştirici etkiye sahiptir. Yas sürecinin bitmesine izin verin, takılıp kalmayın bu etapta, ilerleyin. İyileşmek için kendinize izin verin. Bırakın suçlama, öfke, nefret, hınç, üzüntü ve kaygı gibi olumsuz duygular yas sürecinde kalsın, iyileşme sürecine geçmenize engel teşkil etmesin. Her ne kadar hayal ve umutlarınız ile ilgili hayal kırıklıkları yaşamış olsanız da artık yeni hayaller ve yeni umutlar için hazırsınız. Asla vazgeçmeyin. Yeni hayaller, yeni umutlar bulun kendinize.
Bağışlayın. Affetmek sizi iyileştirecek ve ilerlemenizi sağlayacaktır. Bağışlamak, affetmek doğru tanılanmalı öncelikle. Bağışlamak, affetmek eski partnerinizden zarar aldıysanız, partnerinizi hoş görmek, haklı çıkartmak demek değildir. Öfke, nefret, suçlama, kendine acıma da sizi eski eşinize tıpkı onu sevmeye devam etmeniz gibi bağlı kılar. Bağışlamak, affetmek eski partnerinizi hayata havale etmektir. Eski partneriniz için değil kendiniz için yapın bunu. Bağışlamak, affetmek sizi özgürleştirir. Unutmayın, olumsuz duygularınız da tıpkı olumlu duygularınız gibi çok kıymetli. Bu kadar cömertçe dağıtmayın olumsuz duygularınızı. 😉
Dr.phil. R. Meltem KAVCAR SIRMALI
3 Mart 2021